Stemmen
Het meest recente album van Judge Smith is een "songstory", net zoals zijn album Curly's Airships was. Ik hoor niet vaak zulke goede verhalen verteld worden in songs. Wat een schoonheid.
De algehele sfeer van The Climber verschilt van die van Smith's vorige songstory, Curly's Airships (2000). Het gaat niet over een neerstortende zeppelin, maar over iemand die vanwege een bijna-dood-ervaring boven zichzelf uit weet te stijgen. Het album klinkt minder rijk en ingewikkeld dan Curly's Airships, maar is veel meer een eenheid. Het gehele muziekstuk wordt uitgevoerd door een mannenkoor, een contrabas en een solist, Judge Smith.
The Climber is geschreven in 2005 en uitgevoerd en opgenomen in Noorwegen in 2009. Het verhaal vertelt over een Engelse bergbeklimmer in het midden van de vorige eeuw die in z'n eentje een berg in de Dolomieten in Italië probeert te beklimmen. Hij (gezongen door Judge Smith) is erg op zichzelf en houdt niet van gezelschap. De dorpelingen (het koor) zien toeristen zoals hij elk jaar komen en gaan, en zij weten alles van de gevaren van bergbeklimmen. Ze proberen hem te waarschuwen, maar hij is overweldigd door de magie van de berg en onderschat de risico's. Vlak voordat hij op de berg doodvriest, wordt hij gered door mensen uit zijn hotel.
Terwijl ik dit schrijf, luister ik naar The Climber. Eerst niet al te hard, maar dat blijkt nauwelijks mogelijk. Elke twee minuten draai ik het volume ietsje harder, totdat ik geheel word omgeven door de stemmen van het bergkoor. De harmonieën geven me kippevel. Bijna continu voel ik een aandrang om mijn eigen melodieën mee te fluiten of mee te zingen. Dat moet de hoogste vorm van kunst zijn: kunst die de luisteraar het gevoel geeft zelf een beetje kunstenaar te zijn.
Hoe mooi de solo stem van de bergbeklimmer ook is, ik ben vooral gebiologeerd door de karakters van het koor/de dorpelingen. Ze stralen plichtsbesef uit. De bergbeklimmer is maar een monomane slaaf van zijn eigen hedonistische aandrang, hoewel hij zichzelf graag ziet als een asceet. Maar hij voelt niet veel meer dan een bijna erotische fascinatie met de berg. Alles wat hij wil is de berg beklimmen. De stemmen van het koor zijn warm en karaktervol, en omdat er niet meer dan twaalf stemmen zijn, is het bij elke keer luisteren makkelijker om de stemmen uit elkaar te houden en te herkennen. Ze zijn ontwapenend wanneer ze zingen alsof ze dronken zijn, en ze zijn opvallend professioneel wanneer ze de stem van de wind zingen. Het koor-arrangement door Michael Brand en Ricardo Odriozola zit vol met briljante vondsten.
In één zin samengevat gaat het verhaal van Judge Smith over mens zijn. Over de plichten die mens zijn met zich meebrengt en over de gevolgen van het zich afkeren van de mensheid. En hoewel het zich afspeelt in de kou van de Alpen, gaat het stuk over warmte en troost. Het doet er eigenlijk niet toe of je een fan bent van thrash metal of klassieke muziek of punk of koormuziek: als je dit album misloopt, kom je iets heel belangrijks tekort. Ik heb geleerd dat het universum bestaat uit stemmen.
The Climber kan worden besteld op deze pagina op de website van Judge Smith.
